Wat betekent een faillissement voor een bestuurder van een rechtspersoon?

Wat betekent het faillissement voor u als bestuurder van een rechtspersoon?

U bent bestuurder van een gefailleerde rechtspersoon, bijvoorbeeld een B.V. of een stichting.
In dit artikel kunt u algemene informatie vinden over:

1. Wat houdt een faillissement in;
2. Hoger beroep of verzet instellen;
3. Taken en bevoegdheden van de curator;
4. Rechten en verplichtingen voor u als bestuurder tijdens faillissement;
5. Eventuele sancties wanneer u niet meewerkt;
6. Onderzoek naar mogelijkheden paulianeuze handelingen en mogelijk onbehoorlijk bestuur;
7. Faillissementsverslagen;
8. Postblokkade;
9. Klagen over handelingen van curator;
10. Duur van het faillissement.

1. Wat houdt een faillissement in?

De rechtbank heeft hetzij op uw eigen aangifte, hetzij op verzoek van één of meer schuldeisers de rechtspersoon waarvan u bestuurder bent in staat van faillissement verklaard omdat de rechtspersoon meerdere schuldeisers onbetaald gelaten heeft.
Door deze uitspraak van de rechtbank gaat de beschikking en het beheer over het vermogen van de rechtspersoon over naar de door de rechtbank aangestelde curator.
Dat betekent bijvoorbeeld dat u geen betalingen namens de rechtspersoon meer mag doen, geen overeenkomsten mag sluiten, geen spullen mag verkopen etc.
Kortom, u mag niets doen dat een financiële invloed heeft.
De rechtbank heeft naast de curator ook een rechter- commissaris benoemd, die toezicht houdt op het handelen van de curator.
Het faillissement moet worden beschouwd als een vorm van beslag op het gehele vermogen van de gefailleerde rechtspersoon.
De taak van de curator is om alle activa te gelde te maken, waarna de opbrengst wordt verdeeld onder de schuldeisers conform de wettelijke voorrangsregeling.
Alle activa en passiva samen in het faillissement noemen we de boedel.

Het gevolg van het faillissement voor de schuldeisers is, dat zij zich niet meer individueel mogen verhalen op de activa van een gefailleerde rechtspersoon door bijvoorbeeld beslag te leggen.
De curator zal de crediteuren informeren over het uitgesproken faillissement.
De crediteuren kunnen hun vordering indienen bij de curator.
De curator beslist of aan crediteuren met een contractueel overeengekomen eigendomsvoorbehoud of een ingeroepen recht van reclame zaken moeten worden teruggegeven.
U mag zelf geen spullen afgeven aan crediteuren zonder vooraf gekregen toestemming van de curator.

Informatie over de gang van zaken tijdens een faillissement kunt u bijvoorbeeld vinden op
www.wikipedia.nl, www.rechtspraak.nl of www.insolad.nl.

2. Hoger beroep of verzet

Als u namens de rechtspersoon bij de faillissementszitting van de rechtbank bent verschenen en u het niet eens bent met het uitgesproken faillissement, kunt u gedurende acht dagen na de dag van de uitspraak namens de rechtspersoon hoger beroep instellen.
U dient dit te doen met behulp van een door u zelf in te schakelen advocaat.
Als u overweegt hoger beroep in te stellen, moet u dit gelijk mededelen aan de curator zodat de curator kan beoordelen welke maatregelen er wel direct moeten worden genomen en welke maatregelen kunnen worden uitgesteld.
Indien u namens de rechtspersoon niet bij de faillissementszitting aanwezig bent geweest en u bent het niet eens met het uitgesproken faillissement, dan kunt u verzet instellen gedurende veertien dagen na de dag van de uitspraak.
Ook hiervoor dient u een advocaat in te schakelen.
Ook als u het overweegt of besluit verzet in te stellen, dient u de curator hiervan in kennis te stellen.
Het instellen van hoger beroep of verzet slaagt in de praktijk eigenlijk alleen maar indien u bij de rechter kunt bewijzen dat de rechtspersoon wel al haar crediteuren volledig kan voldoen of dat u met alle crediteuren een betalingsregeling heeft getroffen.
U moet zelf met uw advocaat inschatten of het instellen van hoger beroep of verzet in uw geval kansrijk en zinvol is.

3. Taken en bevoegdheden van de curator.

De curator heeft tot taak de bezittingen zo goed mogelijk te verkopen en de opbrengst op juiste wijze onder de crediteuren te verdelen op de wettelijk voorgeschreven wijze.
De curator wordt betaald uit de opbrengst van deze activa.
De curator, u en de crediteuren hebben er belang bij dat het faillissement zo efficiënt en snel mogelijk wordt afgewikkeld.
De curator verricht zijn taak in de eerste plaats ten behoeve van de gezamenlijke schuldeisers.
Indien u iemand wenst die alleen uw belangen behartigt dient u zelf een eigen advocaat of adviseur in te schakelen.

De curator staat onder toezicht van de rechter- commissaris die door de rechtbank in het faillissement is benoemd.
Voor veel handelingen, zoals de verkoop van activa of het starten van procedures, zal de curator eerst toestemming moeten krijgen van de rechter-commissaris.

4. Rechten en verplichtingen voor u als bestuurder tijdens faillissement.

Tijdens het faillissement blijft u bestuurder van de rechtspersoon.
U bent echter niet meer bevoegd om de rechtspersoon jegens derden te binden en handelingen aan te gaan die kunnen leiden tot financiële verplichtingen voor de rechtspersoon.
U kunt dus geen betalingen meer doen, geen spullen verkopen en geen overeenkomsten namens de rechtspersoon meer sluiten.

Op grond van de wet bent u verplicht alle gewenste inlichtingen aan de curator of de rechter- commissaris te verschaffen.
De curator zal onder meer van u zoveel mogelijk willen weten over de waarde van de activa, de wijze waarop deze het beste verkocht kunnen worden of en hoe de onderneming zo nodig korte tijd kan worden voortgezet om de maximale opbrengst voor de activa te behalen.
Wellicht overweegt u om zelf met een nieuwe rechtspersoon een bod uit te brengen op de activa van de gefailleerde vennootschap.
In die situatie dient u altijd vanuit de gefailleerde vennootschap en het belang van de crediteuren te denken en de curator dienovereenkomstig te informeren.
Als u de curator niet juist informeert, riskeert u dat u schadeplichtig wordt of dat uw bod niet zal worden meegewogen.

U bent en blijft ook verantwoordelijk voor de administratie van de rechtspersoon.
De administratie moet geheel worden bijgewerkt naar de situatie per faillissementsdatum.
U moet met de curator overleggen wat hiertoe nog dient te gebeuren.
U bent ook, als de curator dat aan u vraagt, gehouden de administratie van de rechtspersoon te bewaren gedurende de wettelijke termijn van zeven jaren.
De curator zal meestal de administratie van de afgelopen drie jaar onder zich nemen voor nader onderzoek of de digitale administratie laten kopiëren.

5. Eventuele sancties wanneer u niet meewerkt.

Zeker in de fase dat de activa te gelde moeten worden gemaakt of de onderneming wordt doorgedraaid, is uw dagelijkse medewerking vereist.
Indien u weigert de benodigde inlichtingen te verstrekken of informatie achterhoudt of schade veroorzaakt voor de boedel, kan de curator de rechter-commissaris verzoeken maatregelen jegens u te nemen.
Dat kan variëren van een faillissementsverhoor op de rechtbank tot zo nodig het innemen van een paspoort of zelfs gijzeling.
Goed, volledig en op tijd communiceren met de curator is dus zeer belangrijk.

6. Onderzoek naar mogelijke paulianeuze handelingen en mogelijk kennelijk onbehoorlijke bestuur.

De curator zal niet alleen de activa verkopen, maar ook onderzoek doen naar rechtshandelingen die zich vóór de faillissementsuitspraak hebben voorgedaan en naar mogelijk onbehoorlijk bestuur in de drie jaar voorafgaand aan het faillissement.
Uw inlichtingenplicht tegenover de curator geldt ook bij dergelijke onderzoeken.
U mag voor uw eigen rekening een advocaat of andere adviseur aanwezig laten zijn bij de gesprekken met de curator.

7. Faillissementsverslagen.

De uitspraak van het faillissement wordt door de rechtbank gepubliceerd.
De curator zal na een maand het eerste faillissementsverslag aan de rechter-commissaris uitbrengen en vervolgverslagen telkens na drie maanden.
Deze verslagen zijn voor iedereen toegankelijk op www.rechtspraak.nl.
Vaak wordt het faillissementsverslag ook gepubliceerd op de website van het kantoor van de curator. U kunt om een afschrift van het faillissementsverslag vragen.
De curator kan u vragen de in het eerste faillissementsverslag te vermelden feiten na te kijken en zo nodig te corrigeren.
U heeft er immers belang bij dat de mededelingen over het faillissement van de rechtspersoon en uw betrokkenheid als bestuurder daarbij, juist worden vermeld.

8. Postblokkade.

TNT zal de post voor de rechtspersoon voortaan doorzenden naar het kantoor van de curator.

9. Klagen over handelingen van curator.

Als u in de loop van het faillissement problemen ondervindt met de samenwerking met de curator, is het belangrijk dat u deze problemen eerst met de curator zelf bespreekt.
Als u er niet uitkomt met de curator, kunt u schriftelijk een klacht over de curator indienen bij de rechter- commissaris.
De rechter-commissaris zal dan het handelen van de curator toetsen.

10. Duur van het faillissement.

Het faillissement duurt in de praktijk ten minste 12 maanden.
Indien er geprocedeerd moet worden in het faillissement, kan het faillissement wel langer duren. Uiteindelijk eindigt het faillissement in het algemeen door opheffing bij gebrek aan baten dan wel door een (gedeeltelijke) betaling van de schuldeisers en wordt de rechtspersoon opgeheven.
U ontvangt daarover bericht.